Завяшчанне (на белорусском языке)   ::   Де Мопассан Ги

Раптам мой сябар змоўк, падышоў да шафы, узяў адтуль нейкую жоўтую паперу, разгарнуў яе, пачцiва пацалаваў i сказаў: "Вось завяшчанне маёй дарагой матулi".

"Я, што нiжэй падпiсалася, Анна-Катрына-Жэнэўева-Мацiльда дэ Круалюс, законная жонка Жана-Леапольда-Жазэфа-Гантрана дэ Курсiля, пры сваiм розуме i ў цвёрдай памяцi выказваю тут сваю апошнюю волю.

Перш за ўсё прашу прабачэння ў Бога, а пасля ў свайго сына Рэнэ за мой учынак. Я ведаю, што ў майго сына добрае сэрца i ён зразумее i даруе мне. Я пакутавала ўсё жыццё. Муж узяў мяне з разлiкам i ўвесь час пагарджаў мной, зневажаў, здзекаваўся i здраджваў мне.

Дарую яму, але я нiчога яму не вiнная.

Старшыя сыны зусiм не любiлi мяне, былi няўдзячныя i наўрад цi лiчылi за родную мацi.

У жыццi я была iм, чым мусiла быць; пасля смерцi я нiчога iм не вiнная. Крэўныя сувязi не могуць iснаваць без штодзённай, пастаяннай, святой любовi. Няўдзячны сын горшы за чужынца: ён здраднiк, бо не мае права быць абыякавым да сваёй мацi.

Я заўсёды баялася мужчын, iх спракаветных парадкаў i нялюдскiх звычаяў, iх брыдкiх забабонаў. Перад Богам мне больш няма чаго баяцца. З труны я выракаюся сваёй ганебнай баязлiвасцi; я не баюся сказаць, што думаю, магу адкрыць сэрца i скiнуць цяжар з душы.

Такiм чынам, усю прыналежную мне паводле закона маёмасць я пакiдаю свайму дарагому каханку П'еру-Жэрмеру Сiмону дэ Бурнэвалю з умовай перадачы яе нашаму любiмаму сыну Рэнэ.

(Апроч гэтага, мая воля падрабязна выкладзена ў натарыяльным акце.