Лявон Бушмар (на белорусском языке)   ::   Черный Кузьма

памёр жа...

Яна моцна заплакала. Нагнулася i скiнула шпарка рукi.

Бушмар стаяў пасярод хаты, прыжмурыўшы вочы. Ён бачыў Амiлю ранейшую, калi яшчэ насiў яе на руках снежнымi палянамi з лесу. Чуў яе каля сябе там, на паваленым дрэве ў снегавыя ночы. Чуў i смех яе паручнiку. Чуў яе i ў раннюю вясну, у той вечар, калi, не памятаючы нiчога, хапiў за брамаю на рукi i мчаў у хату. I ўсе тыя наступныя днi i тыднi, нават, можа, месяцы... Калi ён ужо не пускаць пачаў яе да Андрэя, да гэтага ненавiднага брата яе, гэтага ворага, злыдня...

От ужо ён бачыць Андрэеў твар - гэты насмешлiвы твар!

Андрэй усё зробiць, усюды дападзе. Ён i праўда, што гатоў сагнаць з месца сялiбу, гэтак, як дарогу адапхнуў, як за лесам адрэзаў самую лепшую дзялянку. Усе слухаюць яго, не паможа i Вiнцэнтага хiтрасць. Усё будзе на восень, як казаў Вiнцэнты. Андрэй арудуе, Андрэй стараецца, Андрэй - Амiлiн брат.

- А калi багацце я сваё страчу?! - смальнуў Бушмар. - Дык як тагды будзе з жонкаю, з дзецьмi i з сваiмi, i з паручнiкавымi...

Ён паварушыў барадою.

- Непаручнiкаў! -крыкнула яна.

- Не, не, гэта я так сабе! - падступiў ён да яе на крок, збянтэжыўшыся ад яе крыку. - Дык чаго ж ты.

Яна заплакала мацней, плечы яе затраслiся, галава звесiлася на рукi. Скрозь пальцы капалi слёзы.

Бушмар прыгледзеўся. Ён як бы нiколi не бачыў чалавечых слёз, гэтакiх горных. Цераз твар яго прабегла дзiўная рыса. - Дзiва? Нецярплiвасць? Новае разуменне рэчаў?

- Сцiхнi, - сказаў ён ласкавей.