Хрыстос прызямлиыся ы Гародни   ::   Караткевіч Уладзімір

— Няхай, — сказаў Хрыстос.

— Баішся? — дапытліва сказаў бурмістр.

— Ясна — баюся. Але ж хаця б я парадзіхаю галасіў — нічога не зменіцца.

— Я загадаю класці сырыя дровы. Каб страціў прытомнасць да агню, — буркнуў Юстын.

— Дзякуй.

Панавала няёмкае маўчанне. І раптам Юстын са скрухаю крэкнуў:

— Казаў жа я табе, нядоўга гэта будзе. Чаго ты мяне жывога пакінуў? Каб сумленне балела? Ранейшы я, ранейшы… Нічога ж ты і ніхто іншы не зробяць з людзей.

— А ты не ранейшы.

— Няхай так. Мне ад гэтага не лягчэй, калі чалавек менавіта такая свіння, як я і думаў.

Хрыстос глядзеў і глядзеў Юстыну ў вочы. Жудасныя гэта былі вочы. Усё яны бачылі: вайну, інтрыгі, сутычкі, распусту, яд і вераломства. Усяму на свеце яны ведалі цану. Але, відаць, не ўсяму, таму што бурмістр не вытрымаў і апусціў галаву.

— Разумееш, Юстын, — сказаў Братчык, — быў і я накшталт бязгрэшнага анёла. Глядзеў на ўсё цялячымі вачыма і ўсміхаўся ўсяму. Не разумеў. Пасля махляром быў. Такой свіннёй мяне зрабілі, — ды не, і сам сябе зрабіў! — успомніць страшна. Бог ты мой, якія бязодні, якое пекла я прайшоў! Але цяпер я в е д а ю. Гляджу на неба, на зоры, так, як і раней глядзеў, але толькі ўсё памятаю, усё ведаю. І в е д а н н я свайго ніколі не аддам.

Памаўчаў.

— Думаеш, я адзін так?

— Не, не думаю, — з цяжкасцю выціснуў бурмістр.

— Бачыш? Нараджаецца на гэтай цвердзі новая парода людзей. З веданнем і чысцінёй думак.