Пошуки будучыни (на белорусском языке)   ::   Черный Кузьма

У рухавым клопаце была толькi адна Волечка, малая гаспадыня гэтай хаты, дзе так нечакана сабралiся так не падобныя адзiн на другога людзi, далёкiя адзiн ад аднаго i месцам на зямлi, i прывычкамi, i звычаямi, i жаданнямi, i натурай. У печы зырка гарэў агонь i пры iм кiпеў вялiкi гаршчок. Волечка то выходзiла ў сенцы, то зноў уваходзiла ў хату i кожны раз прыносiла то цыбулю, то моркву, то бульбiну, то нейкае карэнне, то лiсце i падкiдала ў гаршчок.

- Што гэта ты варыш такое? - запытаў фельчар, сочачы за рухавай Волечкай.

- Вару яду.

- А як жа гэтая патрава завецца?

- Нейк завецца, - злёгку прыбянтэжылася Волечка.

- А чым жа ты яе закрашваць будзеш?

Волечка як аслупянела. Нерухомая яна стаяла, i твар яе загарэўся чырвоным колерам.

- Малаком, - нарэшце адказала яна так, быццам кожнае слова важыла сто пудоў i цяжка было яго спусцiць з языка.

- Як жа ты будзеш гэтую патраву малаком закрашваць, калi ты ў яе цыбулю кiдала?

Волечка выбегла ў сенцы, i вочы яе напоўнiлiся слязьмi. Стары фельчар адчынiў дзверы ў сенцы i сеў на парозе.

- А чаго ў цябе, дзяўчо, твар так зачырванеўся? (Ён не пытаў: "чаго ў цябе слёзы?")

- Бо я ля печы стаяла.

- У цябе няма сала?

- Няма, - як з-пад зямлi сказала яна.

- А каму ты так многа варыш?

- Усiм... нам... Ужо другi дзень у мяне ў хаце чужыя людзi, а я iм нiчога нават перакусiць не дала.

- А немца ты малаком паiла?

- Дык ён жа хворы.

- А малая ты мая, а галубка ты мая!

- Нiчога, я пастаўлю новы гаршчок, без цыбулi... Гэта я забылася...

Кастусь у момант вока праскочыў праз сенцы на двор, развярнуў на возе сена i з бадай што пустой зашмальцованай торбы дастаў усё, што ў ёй было.